Zitting van 9 juli 2021
OPENBARE ZITTING
4 Algemeen - Operationeel organisatieschema - deel 3 - Operationeel personeelsplan
Beschrijving
Juridische gronden
- Artikel 2, §1, 9° wet van 15 mei 2007 betreffende de civiele veiligheid.
- Algemene beschouwingen bij het KB van 25 april 2014 tot vaststelling van de minimale inhoud en de structuur van het operationeel organisatieschema van de hulpverleningszones en tot wijziging van het koninklijk besluit van 10 november 2012 tot vaststelling van de minimale voorwaarden van de snelste adequate hulp en van de adequate middelen, BS 16 oktober 2014.
- KB van 10 november 2012 tot vaststelling van de minimale voorwaarden van de snelste adequate hulp en van de adequate middelen, BS 27 november 2012 juncto art. 22/1, lid 1 wet civiele veiligheid.
- KB van 25 april 2014 tot vaststelling van de minimale inhoud en de structuur van het operationeel organisatieschema van de hulpverleningszones en tot wijziging van het koninklijk besluit van 10 november 2012 tot vaststelling van de minimale voorwaarden van de snelste adequate hulp en van de adequate middelen, BS 16 oktober 2014. Hierna ‘KB minimale inhoud operationeel organisatieschema’.
- KB van 29 juni 2014 tot vaststelling van de criteria voor het bepalen van het personeelsplan van het operationeel personeel van de zones.
- KB van 25 april 2014 betreffende de minimale administratieve en operationele functies die de hulpverleningszones moet oprichten, BS 10 september 2014.
- Besluit van de zoneraad van 28 juni 2019 - Meerjarenbeleidsplan 2020-2025 - inhoud.
- Besluit van de zoneraad van 28 mei 2021 - Risicoanalyse Brandweer Zone Rand.
Aanleiding
Het operationeel organisatieschema is het schema dat de nadere regels bevat met de modaliteiten
van de operationele organisatie van de zone en de nodige operationele middelen om de opdrachten
te verzekeren.
Het personeelsplan van Brandweer Zone Rand bestaat uit:
- het operationeel personeelsplan, waarin de personeelssamenstelling van de operationele personeelsleden, voortvloeiend uit de risicoanalyse, wordt bepaald. Dit plan wordt in dit besluit behandeld en is onderdeel van deel 3 van het operationeel organisatieschema.
- het niet-operationeel personeelsplan, waarin de personeelssamenstelling van het administratief en logistiek personeel wordt bepaald.
Op de zoneraad van 28 juni 2019 werd de opbouw van de organisatiestructuur goedgekeurd in het kader van het meerjarenbeleidsplan 2020-2025.
Op de zoneraad van 28 mei 2021 werd de risicoanalyse goedgekeurd en op de zoneraad van 25 juni 2021 werd kennis genomen van de bestuurlijke uitgangspunten in functie van het operationeel personeelsplan.
Argumentatie
Voortvloeiend uit de analyses van de data opgenomen in de risicoanalyse van Brandweer Zone Rand en de bestuurlijke uitgangspunten werd het operationeel personeelsplan opgemaakt. Het personeelsplan dient als basis voor de aanwervingen en bevorderingen in Brandweer Zone Rand. Het plan wordt, samen met het volledig operationeel organisatieschema, driejaarlijks geëvalueerd.
De volledige toelichting van de opbouw van het operationeel personeelsplan wordt opgenomen in bijlage 2 "Toelichting - opbouw operationeel personeelsplan".
Het operationeel personeelsplan is opgebouwd uit vrijwillige personeelsleden en beroeps personeelsleden. Het personeelsplan voor de vrijwillige personeelsleden van het basis- en middenkader wordt vastgelegd op postniveau. Het hoger kader en de beroepskrachten worden op zonaal niveau bepaald.
Op basis van de parameters voortvloeiend uit de risicoanalyse worden voor Brandweer Zone Rand drie types van opbouw van post bepaald:
Standaard post
Grote post
Kleine post
Post met ziekenwagen:
Indien een ziekenwagen aanwezig is in de post wordt naast het voorziene contingent operationele brandweermanschappen, die mee de bezetting van de ziekenwagen borgen, een contingent aan hulpverlener-ambulancier, niet brandweerman voorzien.
Dimensionering van de posten
Op basis van de gegevens uit de risicoanalyse, meer bepaald de belasting, het potentieel en het belang van de post, komt de zone tot onderstaande dimensionering van de posten.
Beroeps en hoger kader
Voor het hoger kader en het beroepspersoneel wordt het personeelskader vastgelegd op zonaal niveau. Het personeelsplan voor de beroeps personeelsleden werd opgebouwd zoals voorgelegd en goedgekeurd door de zoneraad in juni 2019.
Het totale beroepskader voor het basis- en middenkader van de zone is als volgt opgebouwd:
De rol van een officier binnen Brandweer Zone Rand is altijd breder dan één post, zowel operationeel als niet-operationeel. Het aantal personeelsleden van het hoger kader, zowel vrijwillig als beroeps, wordt op zonaal niveau bepaald in functie van de OVD gebieden. De beroepsofficieren worden steeds zonaal ingezet, in functie van de opdracht die zij uitvoeren binnen de structuur van Brandweer Zone Rand, de teams die zij aansturen en de operationele noden van de organisatie. Risicobeheer en operaties maken onlosmakelijk deel uit van de functie van de beroepsofficieren.
Zonaal totaal
Op basis van bovenstaande opbouw ziet het zonaal operationeel kader er als volgt uit:
Overgangsbepalingen
Om van de huidige post- en zonesterkte te evolueren naar de gewenste sterkte houdt de zone een aantal belangrijke principes aan:
- De volgende jaren zal zeer sterk ingezet worden op het aanwerven en motiveren van vrijwilligers voor alle posten van Brandweer Zone Rand. Indien er meer geschikte kandidaten dan vacatures zijn, zal zonaal voorrang worden gegeven aan het invullen van plaatsen bij posten met een grotere groeimarge.
- Bij posten die momenteel boven de aantallen van het operationeel personeelsplan zitten, gaat er geen absolute aanwervingsstop in. Dit om de continuïteit van de post op lange termijn te behouden.
- Er worden geen vrijwilligers ontslagen enkel met het oog op het verlagen van de poststerkte.
Bijlagen
- 20210709 HR bijlage 1 Operationeel organisatieschema 2021_Operationeel personeelsplan
- 20210709 HR bijlage 2 Toelichting - opbouw operationeel personeelsplan V2
- 20210709 HR bijlage 3_4.3.2_2_Huishoudelijk reglement Oproepbaarheid van beroepskrachten
- 20210709 HR Bijlage 4_1.4.3.2_1_Huishoudelijk reglement Beschikbaarheid vrijwilligers
Beraadslaging
Deel 3 van het operationeel organisatieschema wordt toegelicht door de zonecommandant. [zie voor de volledige toelichting: https://www.brandweerzonerand.be/content/opname-zoneraad-09072021].
De voorzitter dankt de regiomanagers om in overleg te treden met de burgemeesters in het kader van het operationeel organisatieschema.
Burgemeester Bart Seldeslachts dankt de zone en het zonecollege voor het verwerken van de bezorgdheden die werden geuit. Daarnaast benadrukt burgemeester Bart Seldeslachts een aantal aandachtspunten.
Burgemeester Seldeslachts wijst op het spanningsveld tussen de vrijwilligers en de beroepskrachten. Hij stelt dat hierover goed moet worden gewaakt. De redenering met de zesde en de zevende man klopt. Hij stelt dat het gevaarlijker wordt als er in een post meer dan twee beroeps zitten dan zit je met de kans dat je niet met vijf tevreden vrijwilligers zit, maar misschien met drie of vier beroeps en maar twee vrijwilligers die uitrijden. Dan wordt het een andere situatie. Er zijn wel oplossingen aangereikt zoals de ploeg van dienst, enz.
Vervolgens stelt hij dat het een uitdaging is om een zinvolle tijdsbesteding te voorzien voor elke beroeps als er meer dan één beroeps per post aanwezig is. Dit is volgens de burgemeester niet evident. Hoewel hij aangeeft vertrouwen te hebben in de zone om dit alzo in te vullen.
Ten slotte, een beperkte steun in alle kazernes, los van waar mensen moeten zitten, om de warme taken te borgen. Het bieden van hulp aan andere kazernes is belangrijk.
Burgemeester Bart Seldeslachts bedankt de zone om de bezorgdheden mee te nemen in het plan.
Ten tweede stelt burgemeester Bart Seldeslachts dat in het personeelsplan een groot aantal beroepsmensen staat. Hij stelt dat mensen zeker moeten worden aangeworven en dat dit nodig is qua beschikbaarheid. Hij stelt dat hij niet weet niet of onmiddellijk naar de volle kracht van twintig aanwervingen moet worden gaan. Hij stelt dat er ook nog andere oplossingen zijn en hij doet in het bijzonder de suggestie: bijvoorbeeld voor posten die kort bij elkaar liggen, kan misschien worden bekeken of een vrijwilliger niet in twee posten vrijwilliger kunnen zijn en beschikbaar zijn. Als voorbeelden worden Wommelgem, Borsbeek en Kontich, Edegem aangehaald. Er zijn een aantal mensen mogelijk rapper in Edegem en Kontich. In dit kader wordt verwezen naar de vereiste van een goed technisch systeem, zodat minder beroepskrachten nodig zijn en meer vrijwilligers kunnen worden ingezet. Waar de kazernes verder uit elkaar liggen, is dat een andere oefening, maar daar zit misschien nog een optimalisatie in. De burgemeester stelt de vraag of dit nog stap per stap kan worden bekeken, met een technologische vernieuwing, zodoende de vrijwilliger nog meer betrokken en gemotiveerd is. Vervolgens stelt hij zichzelf de vraag of dan vandaag twintig aanwervingen moeten worden goedgekeurd. De burgemeester stelt de verdeling niet te kennen, maar merkt op dat als je mensen in loondienst aanneemt, dit een recurrente kost is en je investermingsmarges dalen. Hij stelt, ondanks de verhoudingen niet te kennen, dat als je tien mensen betaalt, je evenveel betaalt om een ladderwagen te kopen, waarvoor beroepsmensen nodig zijn. Hij stelt dan op tien jaar tijd misschien tien extra ladderwagens te kunnen aankopen als dat nodig is en er daardoor meer vrijwilligers kunnen worden aangetrokken. Hij stelt niet snel te mogen beslissen. De burgemeester stelt dat toen hij voorzitter was, hij nooit een melding heeft gekregen dat er nooit geblust wordt. Hij concludeert dat aanwerven moet, maar niet onmiddellijk twintig beroepskrachten.
Ten derde stelt burgemeester Seldeslachts dat hij het moeilijk heeft met de term 'het belang van een post'. Hij stelt dat niet mag worden onderschat wat voor een effect de uitdrukking heeft op de posten. De intentie is goed, de huidige werking ook, maar hij stelt dat dit foutief overkomt en ook bij hemzelf verkeerd overkomt. Belang is in de teksten veranderd naar effecten.
Burgemeester Bart Seldeslachts vraagt dat voortaan ook wijzigingen aan documenten tijdig worden meegedeeld, waaronder te moeten vaststellen dat belang is vervangen door effect.
Daarnaast vraagt hij de tabel inhoudelijk aan te vullen, waaronder het aanduiden van de post met het maximum aantal objecten dat men kan bereiken. Hij stelt dat het inderdaad zo is dat ook grotere posten die kunnen bereiken, zodat hij niet tegen de inhoud van het document is en dat hij de redenering begrijpt. Hij stelt dat als Edegem niet buiten rijdt, dit nefast is voor de hele regio. Het is belangrijk dat ze kunnen buiten rijden. Omgekeerd zeggen dat Kontich veel minder doet, in de praktijk doet Kontich veel meer en gaat het niet veranderen, zodat hij vraagt dit in de verf te zetten en dit aan te vullen. Hij stelt bijlage 2, pagina 6 niet goed te keuren, aangezien de vrijwilligers hier niet mee akkoord gaan zijn. Burgemeester Bart Seldeslachts vraagt een compromis te kunnen bereiken.
Ten slotte stelt hij dat hij, zoals burgemeester Dirk Bauwens enkele zittingen van de zoneraad geleden, duidelijkheid wil rond de financiën van de zone. Hij wil een duidelijke afspraak maken naar aanleiding van de vorige stellingen, waarbij ter kennisname is gezegd dat de zone binnen het budget van het meerjarenplan moet blijven en de gemeentelijke grenzen een maximum zijn. Als er extra dotaties binnenkomen of door extra inkomsten van prestaties dat dit d'office een vermindering is van de gemeentelijke bijdragen, maar dit per jaar moet worden bekeken. Als er morgen bijvoorbeeld een heidebrand is, dit kan worden verhoogd en er een uitzondering mogelijk is. De burgemeester benadrukt het belang om dit aspect mee te nemen. Hij stelt dat als morgen wordt gesteld twintig mensen aan te nemen bij de brandweer en er meer geld binnenkomt van de federale overheid, het belangrijk is dat dit terugkomt naar de gemeenten.
De voorzitter vat samen. Inzake de financiën stelt de voorzitter na de zitting van de zoneraad nog een vergadering te hebben met het zonecollege, waarop de financiën worden besproken. Hij stelt met aangenaam nieuws te kunnen terugkomen op de volgende zitting, weliswaar zonder voorafnames te doen.
De eerste drie opmerkingen werden intussen opgenomen door de zone (vrijwilligers versus beroeps, de zinvolle tijdsbesteding en het belang van de posten). Er is ook binnen de regio [zuid] van Kontich en Edegem uitvoerig over gesproken. In zijn hoedanigheid van burgemeester van Edegem stelt burgemeester Koen Metsu geen vragende partij te zijn. Hij geeft aan dat de zonecommandant hier voldoende is op ingegaan net zoals de andere vermelde aspecten.
De voorzitter stelt dat de enige vraag die nog voorligt, is wat er moet gebeuren met de twintig beroepsen. Hij stelt dat dit tijdens het regionaal overleg foutief werd gelezen. De zonecommandant antwoordt dat in 2019 met de goedkeuring van de organisatiestructuur er werd gevraagd het basiskader van 18 naar 28 te brengen (+ 10) en het middenkader van 15 naar 20 (+ 5), dus meer dan 15 mensen is niet gevraagd of is vandaag ook niet nodig. De zonecommandant stelt dat in het hoger kader de twintig al zijn aangeworven. De zonecommandant stelt de verwarring te begrijpen, maar dat het beroepskader op één na vol zit, waar er geen extra plekken worden voorzien. Voor het basis- en middenkader staan nog een aantal mensen op de werfreserve waarvan in de besloten zitting wordt voorgesteld ze aan te werven. Er wordt benadrukt dat sinds 2019 wordt gezegd wat er nodig is om taken uit te voeren, dit ook is opgenomen in de budgetten. Deze aanwervingen, nog recurrent, die zijn ook in de volgende jaren allemaal ingerend, zodat deze extra impact hebben op de dotaties .Deze zijn ingerekend in de financiële meerjarenplanning. De zonecommandant verwijst naar een eerdere stelling van burgemeester Bart Seldeslachts waarbij hij heeft gesteld dat ambitieus was het kader op twee jaar tijd zo te willen uitbreiden en de vraag werd gesteld waar de zone deze personen zou vinden. De zonecommandant geeft aan blij te zijn dat deze gevonden zijn, op een werfreserve staan en een meerwaarde kunnen zijn voor de zone. De vraag in de besloten zitting is het basis- en middenkader et versterken. De profielen die nodig zijn om te kijken waar deze personen in de regio's over de zone kunnen worden ingezet. Budgettair zijn deze beroepsen dan ook reeds voorzien inde meerjarenbegroting. De begrotingswijziging wordt vandaag meningvormend voorgesteld aan het zonecollege en in augustus aan de zoneraad. Er is een deel van de middelen die kunnen terugvloeien naar de gemeenten.
Tot slot wordt door de voorzitter bijkomende informatie gevraagd over de aanpassing van de tabel. Burgemeester Bart Seldeslachts vraagt een tabel toe te voegen aan tabel 2 op pagina 6, met de mededeling dat met de post op 14 minuten op X aantal plaatsen kan worden geraakt. De cijfers zijn ter beschikking, maar dienen te worden toegevoegd. De burgemeester stelt dat dit noodzakelijk is en je als vrijwilliger zou lezen dat je maar beperkt aantal objecten zou bereiken, hoewel de redenering wel klopt.
De zonecommandant stelt dat deze tabel beschikbaar is en deze wordt toegevoegd aan het document.
De directeur risicobeheersing kapitein Danny Van Oeckel licht toe dat deze tabel werd opgemaakt na de gesprekken. De eerste tabel werd opgemaakt om te antwoorden op de vraag waar beroepsen moeten worden ingezet op plekken waar dit het hardste nodig is voor de dienstverlening. De geeerde tabel [die tijdens de zitting nog niet in de atie of documenten was opgenomen] heeft betrekking op hoeveel objecten staan er SAH op het grondgbeied van een post. Dit is vandaag het aantal objecten binnen het gebied. De getallen 5.000-7.000 van een post werden hierbij als referentiecijfer gebruikt. Schilde springt hierbij naar voor. De linkerkant van de tabel is met de omliggende hulpverleningszones en rechts zonder de omliggende zones, waarbij melding wordt gemaakt van de ondergrens en wat er met 1 minuut kan worden bereikt.
De zonecommandant engageert zich om dit toe te voegen.
De zonecommandant geeft nadere toelichting over het operationeel personeelsplan.Met het operationeel personeelsplan wordt gezorgd voor een aantal vrijwillige personeelsleden, waarbij het basis- en middenkader op postniveau wordt bepaald. Het hoger kader wordt bepaald in functie van de OVD-functie en over meerdere gemeenten dat ook een vrijwillig officier inzetbaar is op zonaal niveau. Beroepsaantallen op zonaal niveau in functie van de koude en warme taken en de getallen op basis van de structuur zoals bepaald in 2019 door de zoneraad.
Het basis- en middenkader van vrijwilligers werd gezien vanuit een gemiddelde en minimum beschikbaarheid. Voor één plaats in een vrachtwagen te vullen, zijn daarvoor gemiddeld vier mensen nodig, maar minimum zes. Elke plaats wordt maal zes gedaan. Er wordt gesproken van standaard kleine en grote posten.
Een standaardpost met 36 actieven die minimaal de autopomp met zes personen moet buiten krijgen, maar gemiddeld een autopomp en bijvoorbeeld een tankwagen, of een autopomp en een ladderwagen of een autopomp en een signalisatievoertuig moeten buiten krijgen. Dit is het gemiddelde. Bovenop de 36 kunnen er ook zes mensen in opleiding zijn, ofwel stagiairs op niveaus basiskader ofwel middenkader. De kleine posten kunnen niet onmiddellijk naar 36 of (+ 6) naar 42 actieven. Die groeien via 28 actieven. De grote posten worden samengesteld uit 48 actieven en 12 in opleiding.
Samengesteld als volgt: stagiair-brandweermannen, brandweerman, korporaal, sergeanten en adjudanten in functie van vier ploegen.
In een standaard post zijn dit vier ploegleiders op het niveau van adjudant, vier sergeanten die de adjudanten ondersteunen in die opdracht, acht korporaals (= twee per ploeg), twintig brandweermannen (= vijf per ploeg) en elke stagiair een ploeg die kan worden opgeleid. De kleinere posten worden samengesteld met een kleiner aantal en de grotere posten met een groter aantal. Deze samenstelling geeft de mogelijkheid om de mogelijkheid om te posten om te groeien en door te groeien, wat mogelijkheden geeft aan de vrijwilligers en de beroepsen. Zie voor een verdere toelichting de bijlagen en de opname.
De zonecommandant benadrukt geen mensen te ontslaan omwille van de grote van de post. Er wordt geen absolute aanwervingsstop gezet. Er wordt gekeken als er meer kandidaten zijn waar de prioriteiten liggen en de mogelijkheden om te groeien. Er wordt gekeken naar de posten die op sterkte zijn dat die in verhouding op een minder snel tempo moeten aanwerven. DIt is de dimensionering van vrijwilligers basis- en middenkader.
Het beroepskader en het hoger kader op zonaal niveau wordt eveneens toegelicht door de zonecommmandant, zie hiervoor de bijlagen en de opname.
Naast het volledige overzicht dat wordt gegeven, benadrukt de zonecommandant dat er ook nog veertien vrijwillig-ambulanciers niet-brandweerman zijn voor de posten waar ziekenwagens zijn.
De zonecommandant deelt mee dat het operationeel personeelsplan ook syndicaal werd besproken, waarbij de verschillende syndicale partners werden ingelicht over hoe het plan is opgemaakt en wat de (door)groeimogelijkheden zijn. De syndicale partners waren bezorgd over de doorgroeimogelijkheden. Vorig jaar wed een bevordering korporaal gedaan voor de vrijwilligers, waardoor de vraag werd gesteld of dit ook voor de beroepsen wordt voorzien. Het voorliggende operationeel personeelsplan voorziet deze mogelijkheid.
Tot slot deelt de zonecommandant mee dat de wet civiele veiligheid in een bijzonder toezicht voorziet voor het operationeel personeelsplan. Onderhavig plan dat na vaststelling van de zoneraad ter goedkeuring wordt overgemaakt aan de gouverneur. Er kan pas na een wachtperiode van 25 dagen uitvoering worden gegeven aan het plan. Als het plan kan worden uitgevoerd, is het belangrijk extra aandacht te geven aan de aanwerving van vrijwilligers en vanuit de werfreserve die werd opgebouwd om de boerpskrachten te gaan aanstellen, zodat zij in de loop van het najaar aan de slag kunnen. Daarnaast wil de zone zowel de vrijwilligers als de beroepsen die al enige tijd wachten op doorgroeimogelijkheden, dat de bevorderingen in 2022 kunnen worden georganiseerd.
De zonecommandant vraagt het operationeel personeelsplan vast te stellen, met inbegrip van de geformuleerde opmerkingen en aanvullingen.
Burgemeester Johan De Ryck stelt [nadat de opname van de zitting werd beëindigd] een vraag inzake de oproepbaarheid van beroepskrachten en meer bepaald over het minimaal vrijmaken van één uur voor de brandweer. De zonecommandant licht toe dat conform het arbeids- en beschikbaarheidsreglement een beschrijving bevat dat wie zich beschikbaar/ oproepbaar stelt, die zich minstens een uur voor de brandweer moeten vrijmaken. Voor de beroepsen geldt dit wanneer zij niet aan de slag zijn, dit is buiten de daguren. Bijvoorbeeld in het weekend kunnen beroepsen zich ook oproepbaar stellen. De idee van één uur is een richtlijn om aan te geven hoelang een interventie gemiddeld duurt. Dit betekent dat als de betrokkene weet dat je tien minuten later moet vertrekken, het raadzaam is je af te melden.
Financiële implicatie
Financiële informatie
Niet van toepassing.
Advies financiële dienst
Niet van toepassing.
Motivering
Niet van toepassing.
Besluit
Artikel 1
De zoneraad stelt het operationeel personeelsplan als onderdeel van het operationeel organisatieschema van Brandweer Zone Rand vast, met aanvullingen zoals besproken tijdens de beraadslaging.