Zitting van 6 september 2024
OPENBARE ZITTING
3 Algemeen - Wijziging arbeidsreglement - Operationeel Personeel
Beschrijving
Juridische gronden
● Wet van 8 april 1965 tot instelling van de arbeidsreglementen.
● Wet van 19 december 1974 tot regeling van de betrekkingen tussen de overheid en de vakbonden van haar personeel en haar uitvoeringsbesluiten.
● Koninklijk Besluit van 29 augustus 1985 tot aanwijzing van de grondregelingen in de zin van artikel 2, § 1, 1°, van de wet van 19 december 1974 tot regeling van de betrekkingen tussen de overheid en de vakbonden van haar personeel.
Aanleiding
Bij de opstart van Brandweer Zone Rand werden verschillende verplichte documenten opgemaakt, waaronder het arbeidsreglement voor het operationeel personeel. Het huidig geldend arbeidsreglement voor het operationeel personeel werd goedgekeurd op de zoneraad van 6 maart 2015. Deze versie was aan een grondige herziening toe, door onder meer het wijzigen van bovenliggende wet- en regelgeving, wijzigingen in de organisatie en organisatiestructuur en wijzigende verwachtingen van de medewerkers verbonden aan de organisatie. Daarnaast vermeldt de visie van Brandweer Zone Rand een eigentijdse en moderne bedrijfsvoering. In dit kader wenst de organisatie mee te gaan in de recente evoluties.
Het herzien van een arbeidsreglement is verbonden aan wettelijke procedures vastgelegd in de wet tot instelling van de arbeidsreglementen. De wet van 8 april 1965 voorziet dat de onderhandeling- en overlegprocedures gelden voor het opstellen en wijzigen van het arbeidsreglement. Specifiek voor de overlegprocedure voor het arbeidsreglement wordt vastgesteld dat een unaniem positief advies van het overlegcomité noodzakelijk is. In geval dat dit er niet is, dient de wettelijk vastgelegde procedure gevolgd te worden om tot een onderhandeld arbeidsreglement te komen.
In april 2022 werd het eerste voorstel voor het arbeidsreglement afgeklopt in het directieteam. Hierna startte het syndicaal proces.
Verloop proces:
Na veelvuldig overleg en aanpassingen aan het document in de informele onderhandelingen werd het arbeidsreglement op 16 juni 2023 formeel geagendeerd op het syndicaal overleg. Dit resulteerde in een positief advies van ACOD en ACV op de inhoud van de wijzigingen zoals ze voorlagen en een negatief advies van VSOA. Hierdoor werd de procedure ter bemiddeling gestart en werd de inspectie in kennis gesteld met de vraag tot bemiddeling. Dit proces verliep als volgt:
Tijdens de bemiddeling werden er, op vraag van de syndicale partners, op een aantal punten wijzigingen aangebracht in de tekst van het arbeidsreglement. Ondanks deze wijzigingen werd er niet tot een verzoening gekomen. Het standpunt van VSOA bleef ongewijzigd. Hierna werd door Brandweer Zone Rand juridisch advies ingewonnen bij Jurplus (externe partner juridisch advies) om na te gaan welke de volgende stappen in het proces zouden zijn.
Op basis van het juridisch advies werd het arbeidsreglement inhoudelijk opgesplitst in de artikelen en onderwerpen die vallen onder onderhandelingsmaterie dan wel overlegmaterie op basis van de wetgeving, meer bepaald de wet van 1974, het Koninklijk Besluit van 28 september 1984 en het Koninklijk Besluit van 29 augustus 1985, en de bevoegdheidsverklaringen van de bemiddelaar tijdens de bemiddeling van 19 september 2023.
De onderhandelingsmaterie volgt volgend proces:
Op 16 juni 2024 werden volgende artikelen voorgelegd ter onderhandeling:
● Artikel 4: Algemene bepalingen
● Artikel 6: Uitvoering van het werk (+bijlage 14)
● Artikel 8: Personeelsdossier
● Artikel 11: Toezichthoudend personeel (verwijderd)
● Artikel 12: Rechten en bevoegdheden (verwijderd)
● Artikel 15: Werkperiode
● Artikel 16: Pauze en rustperiode
● Artikel 18: Arbeidstijd
● Artikel 20: Overuren
● Artikel 21: Pauze en rustperiode
● Artikel 25: Arbeidstijd voor leidinggevende functies (verwijderd)
● Artikel 26: Tijdregistratie
● Artikel 27: Toezicht
● Artikel 31: Feestdagen
● Artikel 34: Aanvraag en opname
● Artikel 35: Gelijktijdige aanvragen
● Artikel 48: Berekening
● Artikel 58: Arbeidsongeval
● Artikel 59: Eerste zorgen (+ bijlage 6)
● Artikel 69: Algemeen gebruik van de ter beschikking gestelde middelen (+bijlage 10)
De onderhandelingstermijn eindigde op 14 juli 2024. Op 19 juli 2024 werd het voorstel protocol overgemaakt aan de syndicale partners.
Brandweer Zone Rand ontving volgende reacties van de syndicale partners:
● ACV: Geen reactie - gaven reeds akkoord op 7 juli 2023
● ACOD: Geen reactie - gaven reeds akkoord op 7 juli 2023
● VSOA: Protocol van niet akkoord
De overlegmaterie volgt volgend proces:
Volgende artikelen met wijzigingen bevatten overlegmaterie:
● Artikel 1: Toepassingsgebied
● Artikel 2: Naleving van de bepalingen
● Artikel 3: Onthaal
● Artikel 5: Inlichtingenplicht
● Artikel 7: Gebruik van dienstvoertuigen (+ bijlage 1)
● Artikel 22: Fysieke paraatheid en mentaal welzijn
● Artikel 23: Oproepbaarheid
● Artikel 24: Wachtdienst in de kazerne
● Artikel 25: Vertraging
● Artikel 28: Plaatsonafhankelijk werken algemeen (+bijlage 5)
● Artikel 37: Geneeskundig getuigschrift
● Artikel 38: Verlenging ziekte
● Artikel 39: Vervroegde werkhervatting
● Artikel 40: Controle ziekte
● Artikel 39: Betwisting uitslag controle-onderzoek (verwijderd)
● Artikel 42: Controle bij werkhervatting
● Artikel 43: Verblijf in buitenland
● Artikel 44: Algemeen omstandigheidsverlof
● Artikel 46: Algemeen dienstvrijstelling
● Artikel 50: Inhoudingen
● Artikel 55: Inbreuken
● Artikel 56: Straffen
● Artikel 60: Rechten en plichten rond veiligheid
● Artikel 61: Geneeskundig onderzoek
● Artikel 63: Voorschriften inzake hygiëne en gezondheid
● Artikel 64: Kledijvoorschriften
● Artikel 66: Alcohol en drugsbeleid (+bijlage 7)
● Artikel 67: Beleid preventie van psychosociale risico’s op het werk (+ bijlage 8)
● Artikel 68: Re-integratie beleid (+bijlage 9)
● Bijlage 3 uurroosters
● Bijlage 11 Samenstelling overleg en onderhandelingscomité
● Bijlage 12 Inspectiediensten en andere contactadressen
● Bijlage 13 Preventiedienst en arbeidsgeneeskundige dienst
Op 17 juni ontvingen we volgende communicatie van de juridische dienst van de toezichthoudende overheid (met de voorzitter van comité C - Pieter Biets in CC):
"Hoewel we als FOD BiZa niet bevoegd zijn om ons uit te spreken over welke procedure gevolgd dient te worden of welk comité al dan niet bevoegd is, lijkt het, op basis van onze informatie, immers zo dat er de facto geen uitvoering kan gegeven worden aan de interpretatie van de FOD WASO en dat er volgens de FOD BOSA wel voldoende garanties gegeven werden dat het syndicaal statuut gerespecteerd werd.
Het is dus niet zo dat er een akkoord over het arbeidsreglement MOET zijn. De syndicale overlegprocedure werd correct gevolgd.
Het komt de zone toe om de onderhandelingen te heropenen, dan wel een protocol van niet-akkoord te ondertekenen met de syndicale afvaardigingen."
Na verdere vraag voor verduidelijking ontvingen we de bevestiging van Peter Ide, Juridische Dienst Civiele Veiligheid, dat er niet opnieuw overlegd moet worden, en dat er kan worden afgesloten met een protocol van niet akkoord. Dit antwoord is tevens opgenomen in bijlage van dit besluit. Deze werkwijze werd vooraf telefonisch bevestigd door Pieter Biets, voorzitter van comité C.
Op 19 juli 2024 werd het voorstel protocol, samen met de richtlijnen zoals ontvangen vanuit de juridische dienst, overgemaakt aan de syndicale partners.
Brandweer Zone Rand ontving volgende reacties van de syndicale partners:
● ACV: Geen reactie - gaven reeds akkoord op 7 juli 2023
● ACOD: Geen reactie- gaven reeds akkoord op 7 juli 2023
● VSOA: Geen reactie- akkoord
Argumentatie
De volledige tekst van het arbeidsreglement operationeel personeel wordt opgenomen in bijlage van dit besluit. Wijzigingen ten opzichte van de tekst voorgelegd op 6 maart 2015 werden gemarkeerd. Markeringen in geel zijn de initieel voorgelegde wijzigingen. Wijzigingen gemarkeerd in blauw zijn aangepast op basis van het (informeel) overleg met de syndicale partners. Wijzigingen gemarkeerd in groen komen voort uit de bemiddeling door de sociale inspectie.
Op basis van de procedure die gevolgd werd zoals toegelicht in de aanleiding van dit besluit, kan de organisatie aantonen dat er maximaal ruimte werd gegeven voor dialoog omtrent de wijzigingen in het arbeidsreglement. Daarnaast is het duidelijk dat op basis van dit overleg de nodige aanpassingen werden gemaakt aan de tekst zoals deze voor lag bij start van het proces.
Brandweer Zone Rand heeft alles in het werk gesteld om de syndicale partners te betrekken, om aan de bezorgdheden tegemoet te komen en nieuwe voorstellen tot wijziging van de syndicale partners op te nemen. Deze inspanningen worden erkend door 2 van de 3 aanwezige vakbonden. Gesteund door het advies van de juridische dienst van de toezichthoudende overheid kan de organisatie overgaan tot het goedkeuren van de wijzigingen aan het arbeidsreglement operationeel personeel.
Bij de opmaak van het arbeidsreglement werden volgende basisprincipes gehanteerd:
● Onze eerste prioriteit als hulpverleningsorganisatie is het borgen van de operationele werking.
● We zijn als collega’s beschikbaar voor elkaar binnen de organisatie voor overleg en afstemming.
● We zijn bereikbaar voor onze externe partners en burgers.
● De arbeidstijden zijn afgestemd op de functie en de verwachtingen van de functie.
● We bewaken een gezonde werk/privé balans en bieden waar mogelijk flexibiliteit in onze arbeidstijdregelingen.
Belangrijkste wijzigingen in het arbeidsreglement zijn:
● arbeidstijd en uurroosters (keuzemogelijkheden - betaalde middag ambu/telefoonwacht - impact verlofplanning)
● overdracht overuren (48u)
● sporten tijdens de arbeidstijd (2u)
● plaatsonafhankelijk werken
● reglement dienstwagen
● verplichte bijlagen
● aanpassingen op basis van wijzigingen in wetgeving
Na de goedkeuring van dit besluit dient het arbeidsreglement bekend gemaakt te worden binnen de organisatie en neergelegd te worden bij de arbeidsinspectie.
Bijlagen
- 20240906 HR Bijlage 1 Voorstel arbeidsreglement OP 2022
- 20240906 HR Bijlage 2 Onderhandelingsmaterie wijziging AR OP 2022_gemarkeerde versie
- 20240906 HR Bijlage 3 Proces verbaal niet verzoening bemiddeling
- 20240906 HR Bijlage 4 Advies comité C
- 20240906 HR Bijlage 5 Mail van Brandweer Zone Rand - Voorstel Protocol - bijzonder onderhandelingscomité - 14 juni 2024
- 20240906 HR Bijlage 6 Voorstel Protocol wijziging onderhandelingsmaterie AR OP
- 20240906 HR Bijlage 7 Voorstel Protocol wijziging overige materie AR OP
- 20240906 HR Bijlage 8 Standpunt VSOA naar aanleiding van het BOC van 14 juni 2024
- 20240906 HR Bijlage 9 Gemotiveerd advies vanwege VSOA op het HOC van 16 juni 2023
Beraadslaging
Johan De Ryck, burgemeester van Ranst, erkent dat er zeer veel werk is gestoken in de opmaak van het arbeidsreglement. Hij vraagt evenwel te bekijken of er een verkorte versie kan worden gemaakt, zodat alle manschappen niet het hele omvangrijke document dienen door te nemen.
Voorzitter Koen Metsu bevestigt dat er zeer veel tijd en werk in het document is gestoken en dat het echt goed in elkaar zit.
Financiële implicatie
Financiële informatie
Geen financiële impact.
Advies financiële dienst
Niet van toepassing.
Motivering
Niet van toepassing.
Besluit
Artikel 1
De zoneraad neemt kennis van de gevolgde procedure voor het wijzigen van het arbeidsreglement voor het operationeel personeel.
Artikel 2
De zoneraad keurt het voorliggende arbeidsreglement voor het operationeel personeel goed.
Artikel 3
De zoneraad geeft de zonecommandant de opdracht om het voorliggende arbeidsreglement aan het operationeel personeel te verdelen en te communiceren en de implementatie te faciliteren.