Zitting van 1 juli 2022
OPENBARE ZITTING
7 Algemeen - Aanpassing zonaal reglement - met uitzondering van onderdeel VI standplaats
Beschrijving
Juridische gronden
● Koninklijk Besluit van 19 april 2014 tot bepaling van het administratief statuut van het operationeel personeel van de hulpverleningszones.
● Reglement betreffende de aanvullende (zonale) bepalingen van het administratief en geldelijk statuut van het operationeel personeel (verder “zonaal reglement” genoemd).
● Koninklijk besluit van 28 september 1984 tot uitvoering van de wet van 19 december 1974 tot regeling van de betrekkingen tussen de overheid en de vakbonden van haar personeel.
● Wet tot regeling van de betrekkingen tussen de overheid en de vakbonden van haar personeel.
Aanleiding
Het zonaal reglement van Brandweer Zone Rand werd in 2015 bij opstart van de zone opgemaakt. Het zonaal reglement vult het administratief en geldelijk statuut aan op de vlakken waar de KB’s ruimte lieten voor de zone om bepaalde regels te verduidelijken of zelf te bepalen.
Sinds 2015 werden er meerdere wijzigingen aangebracht aan het zonaal reglement waaronder het toevoegen en wijzigingen van verscheidene selectieproeven, het aanvullen van nieuwe wettelijke bepalingen, etc.
Dit jaar werden volgende onderdelen van het zonaal reglement herzien:
● Inhoudsopgave zonaal reglement 2022;
● Algemene bepalingen;
● Aanwerving, professionalisering, bevordering en mobiliteit;
● Selectiereglement operationeel personeel;
● Standplaats;
● Toelagen en vergoedingen en door de zone toegekende extra voordelen;
● Vrijwillige terugzetting in graad.
Deze herziening is noodzakelijk om het zonaal reglement aan te passen aan de veranderende organisatie, de eerdere besluiten van de zoneraad betreffende de organisatiestructuur en het operationeel personeelsplan én de (individuele) noden van onze personeelsleden.
Het zonaal reglement behandelt grondregelingen inzake het administratief statuut en dient bijgevolg ter onderhandeling te worden voorgelegd op het bijzonder onderhandelingscomité. Op 29 april 2022 werd het reglement ter onderhandeling voorgelegd.
De onderhandelingstermijn, zoals voorzien in het KB van 28 september 1984 tot uitvoering van de wet van 19 december 1974, artikel 25, liep af op 29 mei 2022. Het voorstel van protocol werd op 10 juni 2022 bezorgd aan de syndicale partners. De termijn tot reageren op het protocol is 15 werkdagen.
Brandweer Zone Rand ontving volgende reacties van de syndicale partners:
● ACV: Protocol van akkoord
● ACOD: Geen getekend protocol
● VSOA: Protocol van niet akkoord
Argumentatie
Het doel van het opnieuw bespreken van het zonaal reglement was om een volledig gereviseerde en gecoördineerde versie te verkrijgen, waarin voorgaande wijzigingen en nieuwe voorstellen verwerkt worden. De noodzaak voor deze wijzigingen ligt in een aantal zaken:
● Wijzigingen in de organisatiestructuur zoals goedgekeurd door de zoneraad op 28 juni 2019 en de daaraan verbonden functieboeken;
● Het operationeel personeelsplan zoals goedgekeurd door de zoneraad op 9 juli 2021;
● Duidelijke kaders creëren voor onze medewerkers vanuit enerzijds de operationele opdrachten (hulpverlening) en anderzijds de individuele verwachtingen.
Deze herziening loopt samen met de herziening van het arbeidsreglement voor het operationeel en niet-operationeel personeel (met focus op uurroosters, plaatsonafhankelijk werken,...) en een voorziene herziening van de rechtspositieregeling voor het niet-operationeel personeel. Op die manier bekomen we dat alle zonale reglementen opnieuw up-to-date zijn met de huidige wetgeving en maatschappelijke evoluties.
In het goedgekeurde operationeel personeelsplan werden de beroepsmedewerkers gekoppeld aan de regio voor het basis- en middenkader en aan de zone voor het hoger kader. Dit maakt de ondersteuning van de werking met vrijwilligers in verschillende posten mogelijk en moet de beschikbaarheid van de posten op zonaal niveau verhogen. Hiervoor werd het verduidelijken van de verwachtingen op vlak van werkplekken in het zonaal reglement opgenomen.
De veranderingen op vlak van organisatiestructuur hadden vooral impact op de rollen opgenomen door onze beroepsmedewerkers, zoals het toevoegen van de rol regiomanager en directeur en het verdwijnen van de rol lokaal commandant. Deze wijzigingen hebben tevens een impact op bijvoorbeeld de logische samenstelling van een examenjury.
In het uitwerken van de verschillende reglementen maakt Brandweer Zone Rand gebruik van volgende principes:
● Onze eerste prioriteit als hulpverleningsorganisatie is het borgen van de operationele werking.
● We zijn als collega’s beschikbaar voor elkaar binnen de organisatie voor overleg en afstemming.
● We zijn bereikbaar voor onze externe partners en burgers.
● De arbeidstijden zijn afgestemd op de functie en de verwachtingen van de functie.
● We bewaken een gezonde werk/thuis balans en bieden waar mogelijk flexibiliteit in onze arbeidstijdregelingen.
De wijzigingen in het zonaal reglement zijn voornamelijk gelinkt aan de eerste twee principes, het borgen van de operationele werking en beschikbaar zijn voor elkaar, in tijd en ruimte.
De wijzigingen aangebracht aan het zonaal reglement zijn onder andere:
● Vervolledigen en verduidelijken procedures aanwerving, professionalisering, bevordering en mobiliteit;
● Verduidelijking rond standplaats en werkplekken;
● Toevoeging zonaal kader vrijwillige terugzetting in graad;
● Aanpassingen benamingen aan de nieuwe organisatiestructuur;
● Verduidelijkingen en aanvullingen.
Op vraag van de syndicale partners werd voor het protocol gewerkt met deelakkoorden en dit om hen de mogelijkheid te bieden een genuanceerd antwoord te geven op het document dat voorlag. Daarnaast zijn een aantal onderdelen uit de onderhandeling gehaald op aangeven van de syndicale partners, zoals bijvoorbeeld de beschikbaarheid en oproepbaarheid. Deze worden in een latere fase opnieuw bekeken.
Dit heeft als gevolg dat volgende onderdelen voorliggen ter onderhandeling:
● Inhoudsopgave zonaal reglement 2022;
● Algemene bepalingen;
● Aanwerving, professionalisering, bevordering en mobiliteit;
● Selectiereglement operationeel personeel;
● Standplaats;
● Toelagen en vergoedingen en door de zone toegekende extra voordelen;
● Vrijwillige terugzetting in graad.
De aanpassingen ten opzichte van 2015 werden gemarkeerd in geel in de bijlagen.
Dit besluit handelt over de onderdelen:
● Inhoudsopgave zonaal reglement 2022;
● Algemene bepalingen;
● Aanwerving, professionalisering, bevordering en mobiliteit;
● Selectiereglement operationeel personeel;
● Toelagen en vergoedingen en door de zone toegekende extra voordelen;
● Vrijwillige terugzetting in graad.
Tijdens de onderhandelingsperiode werden een aantal voorstellen van de syndicale partners aangenomen door Brandweer Zone Rand. Dit onder ander voor:
● Aanpassing jurysamenstelling - toevoeging extern jurylid;
● Aanpassen reactietermijn voor de kandidaten op een reserve naar 10 werkdagen;
● Starten van een FAQ voor medewerkers op intranet;
● Verduidelijken van de regels rond kilometervergoeding en start van de diensttijd.
Daarnaast werden vragen of bemerkingen van de syndicale partners nagegaan op basis van het wetgevend kader. Wijzigingen op basis van het syndicaal overleg van 29 april 2022 werden in groen gemarkeerd in de bijlagen. Wijzigingen op basis van de terugkoppeling tijdens de onderhandelingsperiode werden in blauw gemarkeerd.
Voor ander voorstellen werd uitgebreid gemotiveerd waarom Brandweer Zone Rand hier niet op in kan gaan. Hieronder een aantal belangrijke discussiepunten dewelke ter zitting toegelicht worden.
1. Aanpassen definitie lokaal commandant
De functie lokaal commandant is geen federale functie, maar kende een zonale invulling tot aan de goedkeuring van de nieuwe organisatiestructuur.
Wijzigingen van rollen binnen de organisatie vallen onder artikel 109 van de Wet Civiele Veiligheid:
Art. 109. Elke zone staat onder de leiding van de zonecommandant. Hij is verantwoordelijk voor de leiding, de organisatie en het beheer evenals de verdeling van de taken binnen de zone.
Het is de verantwoordelijkheid van de zonecommandant om rollen toe te kennen en deze te wijzigen in functie van de organisatie van de zone. De organisatiestructuur werd goedgekeurd door de zoneraad op 28 juni 2019. De zonale functieboeken met beschrijving van de huidige functies in de zone werden goedgekeurd door de zoneraad van 21 februari 2020.
De federale functiebeschrijving postverantwoordelijke, werd bij de opmaak van het operationeel organisatieschema toegewezen aan de functie regiomanager. Deze delegeert een deel van deze taken naar de postcoördinatoren, maar blijft eindverantwoordelijke voor de posten van zijn regio. Op 9 juli 2021 werd dit goedgekeurd door de zoneraad van Brandweer Zone Rand.
3.4.2 De technische commissie
De technische commissie bestaat onder meer uit de officieren verantwoordelijk voor de posten van de zone, met name de regiomanagers, alsook uit de zonecommandant, die het voorzitterschap ervan verzekert.
Omwille van het belang van dit adviesorgaan en omwille van de noodzaak van eenvertegenwoordiging vanuit elke post wordt de technische commissie aangevuld met depostcoördinatoren uit de twintig posten. Zij vertegenwoordigen de posten en zijn alzo de stem van de manschappen uit elke post.
2. Gelijktrekken proeven vrijwilliger en beroeps
Brandweer Zone Rand zet in op talent en competentiemanagement, namelijk de juiste persoon op de juiste plaats in de organisatie. Het uitvoeren van de functie beroepsbrandweerman verschilt op vlak van competenties van het uitvoeren van de functie van vrijwillig brandweerman, vooral door de nadruk en impact die bepaalde minder ontwikkelde competenties hebben op het dagelijks functioneren, de jobtevredenheid en motivatie van de medewerker. Hierdoor is het bijkomend testen van deze competenties aangewezen. Brandweer Zone Rand erkent het standpunt van SLFP/VSOA dat deze competenties ook relevant en nodig zijn om functie als vrijwillig medewerker uit te oefenen, maar ziet dat het zwaartepunt in de dagdagelijkse uitoefening van de functie verschillend is tussen de beiden groepen.
Deze visie zet zich tevens door op vlak van bevorderingsprocedures. De wetgever voorziet dit onderscheid tevens, gezien artikel 93 van het administratief statuut een professionaliseringsexamen voorziet waarbij de overeenstemming met de functiebeschrijving wordt getest in een vergelijkend examen bij overgang van vrijwillig medewerker naar beroepsmedewerker. Daarnaast voorziet de wetgever, in de voorwaarden verbonden aan het behalen van een brevet, verschillen in de voorwaarden voor beroeps en vrijwillige medewerkers, zoals bijvoorbeeld de verplicht te behalen module certificaten.
Bijlagen
- 20220701 HR Bijlage 01 Voorstel inhoudsopgave zonaal reglement 2022
- 20220701 HR Bijlage 02 I. Algemene bepalingen
- 20220701 HR Bijlage 03 III. Aanwerving, professionalisering, bevordering en mobiliteit
- 20220701 HR Bijlage 04 zonaal reglement bijlage 1_ Selectiereglement operationeel personeel
- 20220701 HR Bijlage 05 VI. Standplaats
- 20220701 HR Bijlage 06 VII. Toelagen en vergoedingen en door de zone toegekende extra voordelen
- 20220701 HR Bijlage 07 VIII. Vrijwillige terugzetting in graad
- 20220701 HR Bijlage 08 Mail van Hulpverleningszone Rand - Bijzonder onderhandelingscomité 29 april 2022 - Ontwerp protocol
- 20220701 HR Bijlage 09 BOC Bijlage 8 Protocol ZR Standpunt werkgever 19 mei 2022
- 20220701 HR Bijlage 10 BOC Bijlage 8 Protocol ZR Bijlage 2 Voorbeeld Aftekenlijst vakbonden
- 20220701 HR Bijlage 11 BOC Bijlage 8 Protocol ZR Bijlage 1 Selectiereglement operationeel personeel
- 20220701 HR Bijlage 12 BOC Bijlage 9 Protocol ZR Bemerkingen SLFPVSOA
- 20220701 HR Bijlage 13 BOC Bijlage 10 Protocol ZR bijlage 1 uittreksel zoneraad 2015 05 29 delegaties van zoneraad naar zonecollege
- 20220701 HR Bijlage 14 BOC Bijlage 10 Protocol ZR Bijlage 2 bijlage zoneraad 2015 05 29 delegatie college statuten
- 20220701 HR Bijlage 15 BOC Bijlage 10 Protocol ZR Bijlage 3 uittreksel zoneraad 2019 06 28 Meerjarenbeleidsplan 2020-2025 - inhoud
- 20220701 HR Bijlage 16 BOC Bijlage 10 Protocol ZR Bijlage 4 uittreksel zoneraad 2020 02 21 Functieboek hoger kader
- 20220701 HR Bijlage 17 BOC Bijlage 10 Protocol ZR Bijlage 5 uittreksel zoneraad 2020 05 29 Functieboek midden- en basiskader
- 20220701 HR Bijlage 18 BOC Bijlage 10 Protocol ZR Bijlage 6 uittreksel zoneraad 2021 07 09 Operationeel organisatieschema - deel 1 en 2
- 20220701 HR Bijlage 19 BOC Bijlage 10 Protocol ZR Bijlage 7 bijlage zoneraad 2021 07 09 HR bijlage 1 Operationeel organisatieschema 2021 deel 1 en 2
- 20220701 HR Bijlage 20 BOC Bijlage 10 Protocol ZR Standpunt werkgever bemerkingen SLFPVSOA
- 20220701 HR Bijlage 21 Mail van Hulpverleningszone Rand - [Extern] Reactie op BOC van 2 juni 2022 en bijkomende vragen
- 20220701 HR Bijlage 22 Protocol_Zonaal reglement_VSOA
- 20220701 HR Bijlage 23 Protocol akkoord ACV
Beraadslaging
Toelichting door de zonecommandant:
● Het zonaal reglement is een aanvulling op bestaande hogere regelgeving daar waar deze de ruimte laat aan de zone om bepaalde zaken zelf vast te leggen.
● De huidige reglementen werden opgemaakt bij de start van de zone en ad hoc aangepast in functie van bijvoorbeeld bepaalde aanwervings- of bevorderingsprocedures
● Het doel is om nu te komen tot één volledige en gecoördineerde versie waar zaken die wettelijk niet meer in orde waren of waar we tot nieuwe inzichten gekomen zijn, in verwerkt zijn.
● De herziening over grondregelingen voortvloeiend uit zonaal KB dienen onderhandeld te worden op een bijzonder onderhandelingscomité. Dit is ook zo gebeurd volgens de timing in dit agendapunt opgenomen. De documenten hierover werden als bijlage toegevoegd.
● Van de syndicale partners werd ontvangen:
○ Protocol van akkoord van ACV op alle punten, met één opmerking betreffende de werkplekken (moeten op 10km, zijnde fietsafstand van elkaar zijn)
○ Protocol van niet akkoord van VSOA op alle punten
○ Nog geen formeel protocol van (niet) akkoord van ACOD
Tijdens en na de onderhandeling werden de standpunten van de werkgever en van de syndicale partners bij elkaar gelegd. We hanteren een aantal principes om onze operationele werking mogelijk te maken en balans werk/privé werkbaar te houden.
De motivering van de werkgever is opgenomen in dit agendapunt en in de bijhorende bijlagen bij dit agendapunt. Ter verduidelijking nog enkele punten:
● Beroepskrachten van het basis- en middenkader krijgen wanneer dit zonaal reglement goedgekeurd wordt, voor het eerst sinds de start van de zone, kansen om te bevorderen naar respectievelijk korporaal of adjudant.
● We behouden het standpunt om, net zoals de federale overheid, een onderscheid te maken in de competenties die men administratief technisch verwacht van vrijwilligers en beroeps. Omdat de competenties en verwachtingen anders zijn, is het ook gerechtvaardigd om de proeven anders te organiseren.
● We voorzien in de mogelijkheid om teruggezet te worden in graad, als een uitzonderingsprocedure en na een afkoelings- en bemiddelingsperiode. We baseren ons hiervoor ook op de inzichten die er zijn in de federale regelgeving die verwacht wordt, zodat men die niet gaat tegenspreken.
● Voor wat de discussie over de werkplekken betreft, zijn de diensten bevoegd voor administratief toezicht formeel. Ze bevestigden op mail dat een beroepspersoneelslid ingezet kan worden op alle (21!) posten van de zone, en dat deze zo als standplaats beschreven zijn. Brandweer Zone Rand wil duidelijkheid geven waar we de personeelsleden het merendeel van de tijd verwachten en dit beperken tot slechts 2 posten of werkplekken. De toezichthoudende overheid geeft aan dat we hierdoor beter doen dan wat wettelijk verplicht is. Met deze 2 werkplekken creëren we een evenwicht tussen het operationeel belang van de organisatie en het welzijn van de medewerker. De verplaatsing naar de twee posten zijn woon-werkverkeer. Alle andere verplaatsingen zijn dienstverplaatsingen. Eén van de syndicale partners wil dit beperken tot één plaats. Brandweer Zone Rand wil om operationele redenen de twee plaatsen behouden, waarmee het aanzienlijk beter doet dan wat de wetgever voorziet. Het is operationeel een voordeel en aanvaardbaar voor wat de afstand betreft. Ieder beroepspersoneelslid krijgt dus twee posten toegewezen, op aanvaardbare afstand van elkaar, binnen een regio om de regiowerking te versterken. Met deze aanvaardbare afstand (met de fiets - +/- 10km) komt de zone ook tegemoet aan de opmerking van één van de syndicale partners.
● Er zijn doorheen de teksten ook een aantal verduidelijkingen en rechtzettingen die veranderd zijn ofwel binnen de wetgeving ofwel binnen onze organisatie zoals bijvoorbeeld rond onze structuurwijziging of de aanduiding van postverantwoordelijken in de TC waarvoor eerder al zoneraadsbesluiten werden genomen.
Mits motivering, zoals opgenomen in het besluit, in de bijhorende documenten en mondeling tijdens deze zoneraad, kan de organisatie verder gaan met de invoering van deze reglementen. De organisatie heeft namelijk nood aan duidelijkheid zoals onder andere over de dienstverplaatsingen. We hebben de nood om ook een aantal wettelijke zaken in orde te maken. Maar de belangrijkste reden is dat de mensen wachten op bevorderingskansen.
Als een klacht tegen dit besluit zou worden neergelegd dan heeft dit als resultaat dat het volledige besluit geschorst wordt, en de bevorderingen in het gedrang zouden komen. Daarom wordt aan de zoneraad voorgesteld om het agendapunt in twee te splitsen: één besluit voor de goedkeuring van het zonaal reglement met aanpassing van het artikel over de werkplek en één besluit voor de goedkeuring van de overige aanpassingen in het zonaal reglement (dus exclusief de werkplek).
Deze werkwijze, namelijk het opsplitsen van dit agendapunt, werd ook voorgelegd aan de toezichthoudende overheid. Zij stelt hiermee akkoord te kunnen gaan als de zoneraad hiermee akkoord gaat. De toezichthoudende overheid bevestigt formeel dat hierdoor geen belangen worden geschonden.
De zoneraad gaat akkoord met deze werkwijze, en het opsplitsen van dit agendapunt in twee.
Financiële implicatie
Financiële informatie
Geen financiële impact.
Advies financiële dienst
Niet van toepassing.
Motivering
Niet van toepassing.
Besluit
Artikel 1
De zoneraad neemt kennis van het standpunt van de syndicale partners betreffende de aanpassingen van het zonaal reglement en de getekende protocollen over volgende onderdelen:
● Inhoudsopgave zonaal reglement
● I. Algemene bepalingen
● III. Aanwerving, professionalisering, bevordering en mobiliteit
● zonaal reglement bijlage 1: Selectiereglement operationeel personeel
● VII. Toelagen en vergoedingen en door de zone toegekende extra voordelen
● VIII. Vrijwillige terugzetting in graad
Artikel 2
De zoneraad bevestigt de formulering en motivering van het standpunt van de werkgever betreffende de aanpassingen van het zonaal reglement over volgende onderdelen:
● Inhoudsopgave zonaal reglement
● I. Algemene bepalingen
● III. Aanwerving, professionalisering, bevordering en mobiliteit
● zonaal reglement bijlage 1: Selectiereglement operationeel personeel
● VII. Toelagen en vergoedingen en door de zone toegekende extra voordelen
● VIII. Vrijwillige terugzetting in graad
Artikel 3
De zoneraad keurt de wijzigingen zoals opgenomen in bijlagen 01 tot 04 en 06 tot 07 van dit besluit voor volgende onderdelen van het zonaal reglement goed:
● Inhoudsopgave zonaal reglement
● I. Algemene bepalingen
● III. Aanwerving, professionalisering, bevordering en mobiliteit
● zonaal reglement bijlage 1: Selectiereglement operationeel personeel
● VII. Toelagen en vergoedingen en door de zone toegekende extra voordelen
● VIII. Vrijwillige terugzetting in graad
Artikel 4
De zoneraad beslist de delen in bijlage 05 over de standplaats en de werkplek in een afzonderlijk agendapunt te behandelen.